Etykiety na oponach
Czym są etykiety na oponach, które wprowadzone zostały 1 listopada 2012 roku? Dlaczego się pojawiły i o czym informują?
Ochrona środowiska
25 listopada 2009 roku projekt zaopatrywania opon w etykiety został zatwierdzony przez Parlament Europejski. Nowe unijne oznaczenia miały pojawić się na oponach w formie etykiet, informujących o ich parametrach, poziomie bezpieczeństwa i wpływie na środowisko naturalne. Etykietowanie było odpowiedzią na ogólnoświatowy proekologiczny trend, dzięki któremu każdy kierowca mógł sprawdzić np. jaką efektywność paliwową zapewnia dany model opon.
Jaki jest cel etykietowania opon?
UE naciska na zmniejszenie oporów toczenia, ponieważ dzięki temu redukcji ulega zużycie paliwa, a tym samym emisja dwutlenku węgla do atmosfery. Etykiety, zawierające rozmaite informacje o oponach, mają mobilizować producentów do prac nad poprawą ich parametrów w taki sposób, by obniżenie oporów toczenia nie wiązało się z np. pogorszeniem przyczepności. Opory toczenia niekorzystanie wpływają także na poziom emitowanego hałasu. Nowe przepisy miały doprowadzić do opracowania takich opon, które będą ciche, zachowają znakomitą przyczepność na mokrej nawierzchni oraz będą proekologiczne. Dodatkową zaletą etykiet miało być to, że kupujący mógł bez odwoływania się do sprzedawcy sprawdzić, jakie parametry ma dana opona i zdecydować, czy będzie to korzystny zakup.
Jakie informacje są zawarte na etykietach?
Etykiety informują o poziomie bezpieczeństwa opony oraz o jej wpływie na środowisko naturalne. Ponadto mówią o tym, jaka jest efektywność paliwowa danego modelu i jaki jest poziom emitowanego przez nią hałasu. W kategorii bezpieczeństwa pojawia się informacja o tym, jak opona zachowuje się na mokrym podłożu. Te trzy parametry ustalane są Regulaminem 117 WE Europejskiej Komisji Gospodarczej Organizacji Narodów Zjednoczonych „Jednolite przepisy dotyczące homologacji opon w odniesieniu do emisji hałasu toczenia i przyczepności na mokrych nawierzchniach”, do czego włączony jest obowiązek zbadania oporów toczenia.
Opory toczenia a oszczędność paliwowa
Im niższe opory toczenia, tym mniejszy jest zużycie paliwa. Zgodnie z nowymi przepisami efektywność energetyczna opon przyznawana była w 7 klasach od najwyższej A, do najniższej G. Oznacza to, że opona o klasie efektywności energetycznej A zapewnia najniższy pobór paliwa, ponieważ jej opory toczenia są znacznie obniżone. Opory toczenia wyrażane są wartością kg/t (ilość kilogramów na tonę). Przykładem może być opona o współczynniku 12kg/t, co oznacza, że jeśli opona podpiera masę o wadze 1 tony, to trzeba przyłożyć 12 kg siły, by uniknąć strat energii, wynikających z oporów toczenia.
Współczynnik oporów toczenia RRC (kg/t) Klasa efektywności energetycznej
| RRC ≤ 6.5 | A |
| 6.6 ≤ RRC ≤ 7.7 | B |
| 7.8 ≤ RRC ≤ 9.0 | C |
| Pusta | D |
| 9.1 ≤ RRC ≤ 10.5 | E |
| 10.6 ≤ RRC ≤ 12.0 | F |
| RRC ≥ 12.1 | G |
Przepisowy hałas
Etykiety posiadają oznaczenie głośnika z wartością decybeli, bez podziału na klasy, informujące o poziomie hałasu zewnętrznego generowanego przez opony. Unijny przepis nakazuje, aby najniższą dopuszczalną wartością były 72 dB.
Przyczepność na mokrym podłożu
Testy wykazują, jak dana opona spisuje się na mokrej nawierzchni w porównaniu do opony porównawczej, której parametry wskazuje Regulamin 117. Jeśli konkretny model zaliczany jest do klasy A oraz przyznawany mu jest kolor zielony, oznacza to, że sprawuje się on lepiej na takim typie podłoża o 55% w stosunku do opony badanej. Najniższa klasa G oznaczana kolorem czerwonym wskazuje na to, że konkretna opona radzi sobie lepiej od badanej tylko o 10%. Badanie ma celu wykazanie, jaką drogę hamowania na mokrym podłożu ma dany model im krótszą, tym do wyższej klasy zostanie zaliczony.
| G – współczynnik przyczepności na mokrej nawierzchni | Klasy przyczepności na mokrej nawierzchni |
| 155 ? G | A |
| 140 ? G ? 154 | B |
| 125 ? G ? 139 | C |
| Pusta | D |
| 110 ? G ? 124 | E |
| G ? 109 | F |
| Pusta | G |
Opony niewymagające etykietowania
Niektóre opony są wyłączone z etykietowania – to opony stanowiące fabryczne wyposażenie samochodów oraz udostępniane na rynku wymiany dla aut osobowych, dostawczych i ciężarowych.
Należy jednak pamiętać, że w przypadku takich opon wyłączeniu ulega:
- Poziom przyczepności na mokrym podłożu dla opon ciężarowych i dostawczych
- Poziom hałasu i efektywności energetycznej dla profesjonalnych opon off-roadowych
- Opona bieżnikowana
- Opona kolcowana
- Opona typu T (do użytku tymczasowego)
- Opona o średnicy mniejszej niż 254 milimetry lub większej niż 635 milimetrów
- Opona o indeksie prędkości F (mniejszy niż 80km/h)
- Opona dla aut zarejestrowanych pierwszy raz przez 1 października 1990 roku
Wygląd etykiety
Etykieta jest rodzajem naklejki umieszczonej na bieżniku. Typ naklejki jest zbliżony do tego, jaki można spotkać np. na lodówkach. Budowa naklejki jest dwudzielna, jedna część dotyczy efektywności energetycznej, druga zaś, zawiera markę, gamę i rozmiar. Minimalny rozmiar etykiety wynosi 75 na 110 milimetrów. Jeśli naklejka będzie większa, to będą musiały zostać zachowane proporcje pomiędzy jej elementami np. fragment poświęcony oporom toczenia musi pozostać największy, zaś informacje komercyjne nie mogą zajmować więcej niż 4:5 powierzchni obligatoryjnej.
Termin wprowadzenia etykiet
Nowe przepisy zaczęły obowiązywać po 1 listopada 2012 roku.
Informacja o etykietach
Ideą wprowadzenia etykiet jest to, aby każdy kierowca mógł samodzielnie określić, z jakimi oponami ma do czynienia, jaki jest poziom ich bezpieczeństwa, czy są proekologiczne itd. By wprowadzenie etykiet miało sens, należy stosować je możliwie szeroko tak, by na stałe zagościły w świadomości użytkowników opon. Dlatego UE prowadziła kampanię informacyjną, mająca na celu oswojenie kierowców z nowymi przepisami.
Zadbano o to, by informacje o oponach i etykietach dostępne były w rozmaitych formach tak, aby każdy zainteresowany mógł się z nimi zapoznać. Materiały rozpowszechniane były zarówno jako druki jak i w postaci elektronicznej.
Wprowadzenie etykiet nie oznacza jednak, że sprzedawcy, czy konsultanci tracą miejsca pracy. Są oni zobligowani do tego, aby udzielić kupującemu kompletnych informacji na temat opony, którą jest on zainteresowany oraz odpowiedzieć na pytania dotyczące etykiet.
Osoba kupująca opony oraz każda zainteresowana tym tematem może skorzystać także z zawartości stron WWW dystrybutorów, na których zmieszczone są informacje odnośnie: rozumienia piktogramów na etykietach oraz klauzuli mówiącej o tym, że bezpieczeństwo na drodze i zużycie paliwa zależą w dużej mierze od prowadzącego, który dzięki umiejętnej technice jazdy oraz regularnemu sprawdzaniu ciśnienia w oponach może wpływać na jakość podróży oraz przyczepność na mokrym podłożu.
Wszystkie te zabiegi mają na celu podniesienie stanu wiedzy i świadomości osoby nabywającej opony, dzięki udostępnieniu jej kompletu informacji na temat danego modelu.
Etykiety nie tylko w UE
Kraje UE nie są jedynymi, które wprowadzają etykiety na oponach. W Stanach Zjednoczonych oraz w Japonii również trwają prace nad takimi regulacjami. W amerykańskim stanie Kalifornia etykiety będą dodatkowo poszerzone o informację dotyczącą trwałości opon.
Zobacz również
| Testy opon zimowych |
| Testy opon letnich |
| Testy opon całorocznych |
| Kalkulator opon |